Алматы халқы тағы бір рухани кешті тамашалап, көңілдерін өткен күннің тәтті де зарлы естелігімен толғатып қайтты. Әрине, алып шаһарда күнде болмаса да күнара дерлік түрлі деңгейдегі рухани іс-шаралар болып жатады. Бірақ театр маусымының ашылуы – бұл үлкен дүние. «Алатау» дәстүрлі өнер театрында Ғабит Мүсірепов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық балалар мен жасөспірімдер театры 73-маусымын ашты. Маусымашар кеште көпшілік назарына «Жусан иісі» спектаклі ұсынылды.
70 жылдан астам уақыт бойы ұлт руханиятына берік қызмет етіп келе жатқан шығармашылық ұжымның бұл күнде өзіндік көрермені қалыптасқан. Негізгі атауы – «балалар мен жасөспірімдер» сөзінен құралғанына қарамастан, театр табалдырығынан үлкендер де жиі аттайды. Түсіне білген адамға ұжым ұсынып отырған әртүрлі қойылымдардың ұсынар тағылымы сірә, жас таңдамаса керек. Бір жағынан бала көңілін тап басып тану, оның танымы мен талғамына сай дүние ұсыну оңай шаруа емес. Мұны балалар шығармашылығына ғұмырын арнаған жандар жақсы біледі. Сондықтан Мүсірепов театры бұл уақытта үлкен жауапкершілікті асқан қиындықпен, жігерлі абыроймен атқарып келе жатыр деуге негіз бар. Спектакль басталмай тұрып Сәбит Әбдіхалықовпен кездесіп, жаңа маусым жаңалықтары жайлы пікірлескен едік. – «Алатау» театрына келіп, Алматының ішінде шағын гастрольдік сапар жасап жатырмыз. Мұнда алты күн ішінде 12 спектакль ойнау жоспарланып отыр. Күндіз «Әріптер әлеміне саяхат» атты латын әліпбиін насихаттайтын қойылымды көрермен назарына ұсындық. Ал 73-маусымды танымал жазушымыз Сайын Мұратбековтің «Жусан иісі» спектаклімен ашуды жөн санадық. Себебі, бұл шығар- ма – балаларға, жастарға арналған бірегей туынды. Жас көрермендердің санасына тез сіңіп кете алады. Үлкендер де үлкен қызығушылықпен, махаббатпен тамашалайды деген сенімдеміз. Қойылым кешегі соғыс жылдарындағы балалардың қуаныш пен қайғыға толы күндерін суреттейді. Театр сахнасына бейімдеген – режиссеріміз Жұлдызбек Жұманбай. Спектакльдегі қолданылған деталь, ерекшелік, стиль бәрі шығарма мазмұнымен жымдасып тұр. Оған көрермен өздері де куә болып, бағасын бере жатар, – деді театр директоры.
Дәстүрлі өнер театрының залына көрермен көп жиналды. Жасы да, жасамысы да бар. Театр директоры, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Сәбит Әбдіхалықов жаңа маусымның ашылуымен құттықтап, театр қызметкерлеріне шығармашылық табыс тілеп, келген қауымға ризашылығын жеткізді. Театр басшысы өзімен бірге сахна төріне шыққан театрдың көркемдік жетекшісі, өнертану ғылымдарының кандидаты Еркін Жуасбек, Қазақстанның Халық артисі Роза Әшірбекова, Қазақстанның еңбек сіңірген артистері Кәдірбек Демесін, Лидия Кәденді таныстырып, одан кейін шымылдық артында күтіп тұрған шығармашылық топқа кезек берді. «Алыста қалған балалық шағым… Ойымнан: жарғақ сары тоны қаудырлаған, тобығы тайған сол аяғын сүйрете жүгіретін, шілбиген ақсақ қара бала бір кетпейді. Көзімді сәл жұмсам-ақ: шуылдаған балалардың ең соңында сол аяғын жер сыпырғандай көлденең сүйретіп, ес қалмай далбақтап жүгіріп келе жатқан Аянды көргендей болам. Сондайда оның алқына шыққан әлсіз, жіңішке дауыспен: «Ей, тоқтаңдаршы, мен сендерге бүгін кешегіден де қызық ертегі айтамын», – деген жалынышты үнін естимін» деп басталатын Сайын Мұратбековтің «Жусан иісі» әңгімесін оқымаған адам кемде-кем шығар. Шығарма сондай әсерлі. Режиссер Жұлдызбек Жұманбай шығарманың кітап нұсқасындағы мазмұны мен әсерін сақтай отыра көрерменге татымды дүние жеткізуге тырысқан. Бұған жазушының тағы бір шығармасы «Жабайы алманың» да кіріктірілуі туынды құндылығын толымды етіп, тілін байыта түскендей. Қойылымдағы әр образ сендіреді, көңілге ой тастайды, көзге жас әкеледі. Мұның бәрі шынайылықтан туындап отырғаны да белгілі.
Театр ұжымы 26-27 қараша күндері «Ене мен келін», «Келіндер көтерілісі» атты қойылымдарды көрсетеді. Желтоқсан айының төртінші жұлдызында «Бір түп алма ағашы», ал 10-11-і күндері «Желтоқсан желі» спектаклін қою жоспарлануда. Осы маусымда марқұм жазушы, драматург Рахымжан Отарбаевтың «Ғабит» спектаклі қойылмақ. Онда халқымыздың классик жазушысы Ғабит Мүсіреповтің тағдыры мен шығармашылығы баян етіледі.
– Театрымыз да әйгілі жазушының атында болғандықтан ол кісі туралы да бір шығарманың репертуарымызда болуы заңдылық. Бұл туынды марқұм жазушымыздың қолынан шыққан соңғы пьесасы екен. Өкінішке қарай, көзі тірісінде тамашалап үлгере алмады. Сондай-ақ Әлібек Жәнібектің «Құпия» атты спектаклін де біздің режиссерлер дайындап жатыр. Желтоқсан айының 20-сына таман жөндеу жұмыстары аяқталып, өзіміздің шаңыраққа қайта ораламыз. Оған дейін Алматының іші, Талдықорған, басқа да қалаларға іссапармен барып, өнерімізді ұсынып қайту ойда бар, – дейді Сәбит Әбдіхалықов.
Алдағы уақытта да театр көрерменін ынтықтыра түсетін, туынды ғажайыбына сиқырдай арбап, санаға сілкініс сыйлайтын дара шығармаларды сахналай береріне сенеміз.
Абай АЙМАҒАМБЕТ